زمان تقریبی مطالعه: 5 دقیقه
 

اطاعت از غیرخدا





امیرالمومنین (علیه‌السّلام) درباره نهی از اطاعت غیر خدا سفارشات فراوانی دارند که ذیلا به بعضی از آن ها می پردازیم.


۱ - آزادی همه مردم



لاَ تَکُنْ عَبْدَ غَیْرِکَ وَ قَدْ جَعَلَکَ اللهُ حُرّاً. وَ مَا خَیْرُ خَیْر لاَ یُنَالُ إِلاَّ بِشَرٍّ، و یُسْر لاَ یُنَالُ إِلاَّ بِعُسْر.
بنده دیگری مباش که خدا تو را آزاد آفرید. چه خوبی است آن خوبی که جز با بدی به دست نیاید و چه آسانی است آن آسانی که جز با سختی به چنگ نیاید؟.

۲ - نهی از روی آوردن به غیر خدا



أَیُّهَا الغَافِلُونَ غَیْرُ الْمَغْفُولِ عَنْهُمْ، وَ التَّارِکُونَ الْمَأْخُوذُ مِنْهُمْ، مَالی أَرَاکُمْ عَنِ اللهِ ذَاهِبِینَ، وَ إِلَی غَیْرِهِ رَاغِبِینَ.
‌ای مردمی که از کار شما غافل نیستند، و‌ ای مردمی که (خدا و اوامر او را) رها کرده‌اید و (هر چه دارید از جان، مال و فرزند) از شما گرفته می‌شود، چه شده است که می‌بینم از خدا روی گردان شده‌اید و به غیر او روی آورده‌اید! ؟

۳ - خیر خواه‌ترین مردم



عِبَادَ اللهِ، إِنَّ أَنْصَحَ النَّاسِ لِنَفْسِهِ أَطْوَعُهُمْ لِرَبِّهِ ، وَ إِنَّ أَغَشَّهُمْ لِنَفْسِهِ أَعْصَاهُمْ لِرَبِّهِ.
ای بندگان خدا، خیرخواه‌ترین مردم نسبت به خویش، اطاعت کننده‌ترین آن‌ها از پروردگار است و فریبنده‌ترین مردم نسبت به خود نافرمان‌ترین آن ها از پروردگار خویش می‌باشد.

۴ - نافرمانی از خدا



من کلامه لاهل الکوفة : أَیُّهَا الشَّاهِدةُ أَبْدَانُهُمْ، الْغَائِبَةُ عَنْهُمْ عُقُولُهُمْ، الْمُخْتَلِفَةُ أَهْوَاؤُهُمْ، المُبْتَلَی بِهمْ أُمَرَاؤُهُمْ، صَاحِبُکُمْ یُطِیعُ اللهَ وَأَنْتُمْ تَعْصُونَهُ، وَ صَاحِبُ أَهْلِ الشَّامِ یَعْصِی اللهَ وَ هُمْ یُطِیعُونَهُ.
حضرت (علیه‌السلام) در سخنان خویش به کوفیان می‌فرماید: ‌ای مردمی که پیکرهایشان پیداست و خردهایشان از وجود آن ها رخت بر بسته است! خواهش‌ها و اهدافشان گونه گونه است، و امرایشان به آن ها گرفتار شده‌اند. زمامدار شما خدا را فرمان می‌برد و شما او را نافرمانی می‌کنید و زمامدار شامیان خدا را نافرمانی می‌کند و آن ها از او فرمان می‌برند!

۵ - خیر از دیدگاه امام علی



و سئل (علیه‌السلام) عن الخیر ما هو؟ فقال:
لَیْسَ الْخَیْرُ أَنْ یَکْثُرَ مَالُکَ وَ وَلَدُکَ، وَ لکِنَّ الْخَیْرَ أَنْ یَکْثُرَ عِلْمُکَ، وَ أَنْ یَعْظُمَ حِلْمُکَ، وَ أَنْ تُبَاهِیَ النَّاسَ بِعِبَادَةِ رَبِّکَ.
از امام (علیه‌السّلام) سئوال شده: خیر چیست؟ فرمود:
خیر آن نیست که دارایی و فرزندت زیاد شود، بلکه خیر و خوبی آن است که دانشت افزون شود و حلم و بردباری ات بزرگ و ثابت گردد و بتوانی با پرستش پروردگارت در میان مردم فخر و مباهات کنی.

۶ - عاقبت مطیعان تنبلی



و قال (علیه‌السلام): مَنْ أَطَاعَ التَّوَانِیَ ضَیَّعَ الْحُقُوقَ، وَ مَنْ أَطَاعَ الْوَاشِیَ ضَیَّعَ الصَّدِیقَ.
حضرت فرمودند: هر کس مطیع سستی و سهل انگاری باشد (سهل انگاری بر او چیره گردد) حقوق و منافع خود را ضایع و تباه می‌سازد و کسی که از سخن چین اطاعت کند (و سخن او را بپذیرد) دوست خود را از دست می‌دهد.

۷ - نیرومندی در اطاعت خداوند



و قال (علیه‌السلام): احْذَرْ أَنْ یَرَاکَ اللهُ عِنْدَ مَعْصِیَتِهِ، وَ یَفْقِدَکَ عِنْدَ طَاعَتِهِ، فَتَکُونَ مِنَ الْخَاسِرِینَ، وَ إِذَا قَوِیتَ فَاقْوَ عَلَی طَاعَةِ اللهِ، وَ إِذَا ضَعُفْتَ فاضْعُفْ عَنْ مَعْصِیَةِ اللهِ.
حضرت (علیه‌السلام) فرمودند: بترس از ان که خداوند تو را در حال عصیان ببیند و در فرمانبرداری اش نبیند که در شمار زیانکاران خواهی بود و هرگاه نیرومند شدی در طاعت خدا باش و چون ضعیفی از معصیت و نافرمانی اش ناتوانی کن.

۸ - ترک خیر خداوندی



عِبَادَ اللهِ، إِنَّهُ لَیْسَ لِمَا وَ عَدَ اللهُ مِنَ الْخَیْرِ مَتْرَکٌ، وَ لاَ فِیَما نَهَی عَنْهُ مِنَ الشَّرِّ مَرْغَبٌ.
‌ای بندگان خدا! آن خیری که خدا وعده داد است ترک کردنش شایسته نیست و رغبت به آن شری که از آن نهی فرموده است جایز نیست.

۹ - بندگی غیر خدا



تَدَبَّرُوا أَحْوَالَ الْمَاضِینَ مِنَ الْمُؤمِنِینَ قَبْلَکُمْ، کَیْفَ کَانُوا فِی حَالِ التَّمحِیصِ وَ الْبَلاَءِ؟ ... اتَّخَذَتْهُمُ الْفَراعِنَةُ عَبِیداً فَسَامُوهُم سُوءَ الْعَذَابِ، وَ جَرَّعُوهُمُ الْمُرَارَ.
در حالات مردمان با ایمان که پیش از شما از این دنیا گذشته‌اند که چگونه زندگی را در حال ضعف و بلا سپری کردند، ... فراعنه و طاغوت‌ها آنان را به بردگی خود گرفتند و عذاب بدی به آنان دادند و تلخی‌ها را جرعه جرعه به آنان نوشاندند.

۱۰ - پرهیز از نافرمانی خالق



و قال (علیه‌السلام): اتَّقُوا مَعَاصِیَ اللهِ فِی الْخَلَوَاتِ، فَإِنَّ الشَّاهِدَ هُوَ الْحَاکِمُ.
حضرت (علیه‌السلام) فرمودند: از نافرمانی خدا بپرهیزید و در خلوت گناه نکنید که گواه (بر گناه شما) خود حاکم بر آن است.

۱۱ - پانویس


 
۱. علی بن ابی طالب، گردآوری:السید الرضی، نهج البلاغه، تحقیق:الحسّون، ص۶۴۷، نامه ۳۱.    
۲. علی بن ابی طالب، گردآوری:السید الرضی، نهج البلاغه، تحقیق:الحسّون، ص۳۸۶، خطبه ۱۷۵.    
۳. علی بن ابی طالب، گردآوری:السید الرضی، نهج البلاغه، تحقیق:الحسّون، ص۱۶۸، خطبه ۸۶.    
۴. علی بن ابی طالب، گردآوری:السید الرضی، نهج البلاغه، تحقیق:الحسّون، ص۲۱۸، خطبه ۹۷.    
۵. علی بن ابی طالب، گردآوری:السید الرضی، نهج البلاغه، تحقیق:الحسّون، ص۷۹۰، حکمت ۹۴.    
۶. علی بن ابی طالب، گردآوری:السید الرضی، نهج البلاغه، تحقیق:الحسّون، ص۸۲۸، حکمت ۲۳۹.    
۷. علی بن ابی طالب، گردآوری:السید الرضی، نهج البلاغه، تحقیق:الحسّون، ص۸۷۳، حکمت ۳۸۳.    
۸. علی بن ابی طالب، گردآوری:السید الرضی، نهج البلاغه، تحقیق:الحسّون، ص۳۴۰، خطبه ۱۵۷.    
۹. علی بن ابی طالب، گردآوری:السید الرضی، نهج البلاغه، تحقیق:الحسّون، ص۴۶۷، خطبه ۱۹۲.    
۱۰. علی بن ابی طالب، گردآوری:السید الرضی، نهج البلاغه، تحقیق:الحسّون، ص۸۵۵، حکمت ۳۲۴.    


۱۲ - منبع


سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «اطاعت از غیرخدا»    


رده‌های این صفحه : اخلاق اسلامی | اطاعت | رذائل اخلاقی | مقالات اندیشه قم




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.